Το σχέδιο είναι μέρος της ευρύτερης στρατηγικής της κυβέρνησης για την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος, την ενίσχυση της θαλάσσιας σχέσης, την απόκτηση σύγχρονης ταυτότητας και την ανάδειξη της Αθήνας ως ανταγωνιστικού κορυφαίου τουριστικού προορισμού.
Συγκεκριμένα, το έργο αφορά την ανάπλαση μιας περιοχής έκτασης περίπου 760 στρεμμάτων σε πάρκο παραλιακής ζώνης, από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας στην εκβολή του Κηφισού Ποταμού μέχρι και το κλειστό γυμναστήριο Tae Kwon Do για το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη διεθνής διαγωνισμός για την αξιοποίησή του ως συνεδριακό κέντρο.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καθώς και το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, συμβάλλουν σε αυτό το σχέδιο για την ανάπλαση του φαληρικού μετώπου.
Ο νόμος «Ταυτότητα κτιρίων, υπερβάσεις δόμησης και αλλαγές χρήσεις, μητροπολιτικές αναπλάσεις και άλλες διατάξεις» του ΥΠΕΚΑ ενσωματώνει προηγούμενες προβλέψεις για την περιοχή και ρυθμίζει τις χρήσεις γης και συντελεστή δόμησης 2.500 μ2 περίπου για την έκταση, αντιμετωπίζοντάς την με ενιαίο τρόπο για τη δημιουργία ενός πόλου υπερτοπικής σημασίας, λαμβάνοντας υπόψη και τις εξελισσόμενες μελέτες στο χώρο του Παλαιού Ιππόδρομου για τη δημιουργία της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Το masterplan αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη των μελετών που απαιτούνται ώστε να δημοπρατηθεί το έργο της ανάπλασης του Φαληρικού μετώπου σε ένα περίπου χρόνο.
Η χορηγία καλύπτει το σύνολο των απαιτούμενων μελετών που θα εκπονηθούν από ελληνικά μελετητικά γραφεία, συνεργαζόμενα με το Renzo Piano.
Τι προβλέπει το πλάνο
Στο masterplan περιλαμβάνεται η επίλυση όλων των βασικών προβλημάτων της περιοχής που σχετίζονται με τα υδραυλικά έργα και την αντιπλημμυρική προστασία, την πρόσβαση και τις κυκλοφοριακές εξυπηρετήσεις και ρυθμίσεις, προτάσεις για τον τρόπο χρήσης του πάρκου, καθώς και οι αρχές και κατευθύνσεις του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, της φυσιογνωμίας του τοπίου, των διαμορφώσεων και της φύτευσης.
Σε συνέχεια και σε συνδυασμό με την περιοχή των 245 στρεμμάτων του παλαιού Ιπποδρόμου, από τα οποία μόνο τα 32 καλύπτονται με δόμηση, η έκταση καλύπτει συνολικά 1000 στρέμματα που μετατρέπονται σε Πάρκο, δίνοντας στους όμορους δήμους και στη μητροπολιτική Αθήνα τον πρώτο από τους νέους μεγάλους πνεύμονες πρασίνου.
Πρόκειται για αμιγώς φυσικό ποιοτικό Πάρκο με λειτουργίες αναψυχής, ελεύθερο σε όλους τους πολίτες. Η παρέμβαση θα αποδώσει άμεσα πολλά περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη και θα συμβάλλει σημαντικά στην απόδοση σύγχρονης ταυτότητας για την πόλη και στην αναβάθμιση της ανταγωνιστικότητάς της διεθνώς.
Ο Renzo Piano ως αρχιτέκτονας τυγχάνει μεγάλης αναγνώρισης όχι μόνο για το έργο του, αλλά κυρίως για την οικολογική συνείδηση που το διαπνέει. Ασχολήθηκε με αφοσίωση και πάθος, μελέτησε σχολαστικά τα προβλήματα και τις συνθήκες της παρέμβασης και τα αντιμετώπισε σε βάθος και με όραμα.
Κύριος στόχος του οράματος είναι η απόλυτη σύνδεση της πόλης με τη θάλασσα και η ανάκτηση της σχέσης και της μνήμης ενός θαλάσσιου αστικού μετώπου που χάθηκε με τις επιχώσεις, τις υποδομές και τη δημιουργία του αυτοκινητόδρομου. Το Πάρκο θα αποτελεί ένα φίλτρο ανάμεσα στην πόλη και τη θάλασσα και ένα δυναμικό φυσικό τοπίο. Η λεωφόρος Ποσειδώνος μετατοπίζεται προς τη θάλασσα, υποβιβάζεται και καλύπτεται στο μεγαλύτερο μέρος της από το πάρκο.
Επιπλέον, προτείνεται η με κάθε τρόπο «διείσδυση» του πάρκου προς τους γειτονικούς δήμους με φυτεύσεις όλων των πιθανών διαθέσιμων χώρων. Οι δρόμοι εκτείνονται προς τη θάλασσα ως πεζόδρομοι και καταλήγουν σε προκυμαίες. Οι βασικοί από αυτούς τους άξονες αναφέρονται στις θεματικές ενότητες «φύση» και «πολιτισμός» που χαρακτηρίζουν την αισθητική και τη λειτουργία των περιοχών του πάρκου, καθώς και τις δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν σε αυτές.
Το Πάρκο περιλαμβάνει τεράστια προστατευμένη πισίνα με θαλασσινό νερό σε συνέχεια της θάλασσας, αξιοποιώντας με κάθε τρόπο το υδάτινο στοιχείο για αθλητισμό και αναψυχή. Επίσης άλση, περιπάτους, ποδηλατοδρόμους, περιοχές απόλαυσης της φύσης με θεματικές ενότητες δραστηριοτήτων, καταδυτικό πάρκο.
Η ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου περιλαμβάνεται στις στρατηγικές παρεμβάσεις του Προγράμματος «ΑΘΗΝΑ 2014» του ΥΠΕΚΑ.
Ο νόμος «Ταυτότητα κτιρίων, υπερβάσεις δόμησης και αλλαγές χρήσεις, μητροπολιτικές αναπλάσεις και άλλες διατάξεις» θεσπίζει τη διαδικασία σχεδιασμού της ανάπλασης και προβλέπει διαβούλευση σε κάθε στάδιο σχεδιασμού και εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
