Τη ρητή απαγόρευση της δημοσιοποίησης των στοιχείων φορολογουμένων έκρινε η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, καθώς περιορίζει την ατομική ελευθερία και θέτει σε κίνδυνο τη ζωή ειλικρινών φορολογουμένων.
Πράσινο για στοιχεία μητρώου
Η Αρχή συμφωνεί μόνο ως προς τη δημοσιοποίηση φορολογικών καταλόγων με στοιχεία μητρώου των φορολογουμένων για την επαλήθευση των στοιχείων αυτών, κρίνοντας ότι τέτοιου είδους φορολογικά δεδομένα δεν συνιστούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και συνεπώς μπορεί να δημοσιευτούν. Συστήνει να υπάρξει σαφής νομοθετική πρόβλεψη για ηλεκτρονική επαλήθευση των στοιχείων μητρώου και τη μη εμπορική χρήση των πληροφοριών, κάτι το οποίο -όπως απαντά το υπουργείο- έχει εισαχθεί στο φορολογικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή πιθανότατα την ερχόμενη εβδομάδα.
Οι «5» κρίσεις της Αρχής, που αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής είναι:
1 «Εντονο περιορισμό» του δικαιώματος του ατόμου για την προστασία του από την επεξεργασία, ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα, των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα συνιστά η δημοσιοποίηση ονομάτων και στοιχείων από το υπουργείο. Ως εκ τούτου απαγορεύεται η ανάρτηση καταλόγων σε εφορίες, δήμους ή κοινότητες, εφημερίδες και Διαδίκτυο.
Η Αρχή κρίνει ότι το μέτρο της δημοσιοποίησης των ονομάτων που επιδιώκει το υπουργείο Οικονομικών δεν είναι ένα μέτρο ανώδυνο για τους ειλικρινείς φορολογούμενους, αλλά «ενέχει σοβαρούς κινδύνους» για αυτούς, οι οποίοι τονίζει ότι «είναι πολύ πιθανοί» και όχι απλώς θεωρητικοί, και τους εντοπίζει:
* Οχι μόνο στον κίνδυνο η αναίτια έκθεση των φορολογικών τους δεδομένων να γίνει βορά της απλής περιέργειας τρίτων, αλλά πολύ περισσότερο στον κίνδυνο τα φορολογικά τους δεδομένα να τύχουν επεξεργασίας για σκοπούς που επηρεάζουν άμεσα την ατομική ελευθερία συμμετοχής τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας.
* Στο ότι η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε φορολογικά δεδομένα μπορεί να επηρεάζει αθεμίτως τις συναλλακτικές σχέσεις, καθώς θα μπορεί να εξυπηρετούνται ξένοι σκοποί. Για παράδειγμα, θα μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε αμφοτεροβαρείς συμβάσεις, όπως πώληση ακινήτου, καθορισμός ενοικίου κατοικίας, διαπραγμάτευση αμοιβής σε εργασιακή σχέση, επιλογή προσώπων για απόλυση στην περίπτωση ατομικών ή ομαδικών απολύσεων προσωπικού κ.λπ.
Καμπανάκι για εκβιασμούς, ληστείες
* Στο ότι η δημοσιοποίηση ενέχει σοβαρούς κινδύνους εγκληματικών ενεργειών, όπως εκβιασμοί, κλοπές, ληστείες και απαγωγές. Παραπέμπει δε στις νορβηγικές αρχές, τις οποίες επικαλείται η ΓΓΠΣ, τονίζοντας ότι η νορβηγική αστυνομία έχει αποκαλύψει εγκλήματα, όπου οι δράστες είχαν πάρει στοιχεία από τους δημοσιευμένους καταλόγους φορολογουμένων, για την επιλογή θυμάτων με βάση το εισόδημά τους.
2 «Αλυσιτελές» κρίνεται κατά την Αρχή το μέτρο της αποκάλυψης στοιχείων με σκοπό τον περιορισμό μη δηλούμενων εισοδημάτων που προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες και τη βελτίωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας μέσω του περιορισμού της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς. Η Αρχή θεωρεί ότι ο σκοπός αυτός μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη διενέργεια πρόσφορων και ενδελεχών ελέγχων από τις φορολογικές αρχές, μέσω της διασταύρωσης πληροφοριών ως προς την περιουσιακή κατάσταση των φορολογουμένων, καθώς και της διαμόρφωσης κατάλληλου θεσμικού πλαισίου ενίσχυσης των φορολογικών αρχών, εντοπισμού και ελέγχου της φορολογητέας ύλης.
3 «Απρόσφορο» ημίμετρο, παρά αποτελεσματικό μέτρο, για την ενίσχυση της διαφάνειας όταν δεν υπάρχουν αναλυτικές πληροφορίες για την περιουσιακή κατάσταση, την ακριβή προέλευση των περιουσιακών στοιχείων, τον ακριβή τρόπο φορολόγησης, τους ακριβείς λόγους που δηλωθέντα εισοδήματα εκπίπτουν του φορολογητέου κ.λπ.
Μέσο ενστάλαξης φόβου
4 «Ιδιαιτέρως αμφίβολο» κατά πόσο θα συνεισφέρει στην αύξηση αισθήματος ευθύνης των πολιτών μέσω της αυτο-συμμόρφωσης. Η Αρχή κρίνει ότι λειτουργεί περισότερο ως μέσο ενστάλαξης φόβου και ψυχολογικού καταναγκασμού των φορολογουμένων.
5 «Συνάδει» με τη νομοθεσία και το Σύνταγμα η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για την επαλήθευση στοιχείων μητρώου και τον περιορισμό των συναλλαγών με πλαστά στοιχεία και παραστατικά, καθώς δεν αποκαλύπτονται πληροφορίες σχετικά με το εισόδημα των φορολογουμένων και το φόρο που αναλογεί. Τονίζει, όμως, ότι οι κατάλογοι αυτοί συνιστούν διοικητικά έγγραφα στα οποία έχουν πρόσβαση φυσικά ή νομικά πρόσωπα με εύλογο ενδιαφέρον. Εν τούτοις σημειώνει ότι δεν δύναται υπό το ισχύον νομικό πλαίσιο να αποκλειστεί η εμπορική χρήση των πληροφοριών αυτών και ιδίως από εκδοτικές επιχειρήσεις ή εταιρείες αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και συνιστά να εισαχθεί ρητή πρόβλεψη για μη περαιτέρω χρήση των πληροφοριών από τους καταλόγους.*
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Αρχής, στο αίτημα του υπουργείου Οικονομικών για δημοσιοποίηση των στοιχείων όλων των φορολογουμένων μέχρι και στο Διαδίκτυο η απάντηση είναι αρνητική, χαρακτηρίζοντας τέτοιου είδους ενέργειες ως απρόσφορα ημίμετρα, αλυσιτελή και ιδιαιτέρως αμφιβόλου αποτελεσματικότητας ως προς τον περιορισμό εισοδημάτων προερχόμενων από παράνομες δραστηριότητες ή την αποκάλυψη μη δηλούμενων εισοδημάτων.
Πράσινο για στοιχεία μητρώου
Η Αρχή συμφωνεί μόνο ως προς τη δημοσιοποίηση φορολογικών καταλόγων με στοιχεία μητρώου των φορολογουμένων για την επαλήθευση των στοιχείων αυτών, κρίνοντας ότι τέτοιου είδους φορολογικά δεδομένα δεν συνιστούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και συνεπώς μπορεί να δημοσιευτούν. Συστήνει να υπάρξει σαφής νομοθετική πρόβλεψη για ηλεκτρονική επαλήθευση των στοιχείων μητρώου και τη μη εμπορική χρήση των πληροφοριών, κάτι το οποίο -όπως απαντά το υπουργείο- έχει εισαχθεί στο φορολογικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή πιθανότατα την ερχόμενη εβδομάδα.
Οι «5» κρίσεις της Αρχής, που αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής είναι:
1 «Εντονο περιορισμό» του δικαιώματος του ατόμου για την προστασία του από την επεξεργασία, ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα, των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα συνιστά η δημοσιοποίηση ονομάτων και στοιχείων από το υπουργείο. Ως εκ τούτου απαγορεύεται η ανάρτηση καταλόγων σε εφορίες, δήμους ή κοινότητες, εφημερίδες και Διαδίκτυο.
Η Αρχή κρίνει ότι το μέτρο της δημοσιοποίησης των ονομάτων που επιδιώκει το υπουργείο Οικονομικών δεν είναι ένα μέτρο ανώδυνο για τους ειλικρινείς φορολογούμενους, αλλά «ενέχει σοβαρούς κινδύνους» για αυτούς, οι οποίοι τονίζει ότι «είναι πολύ πιθανοί» και όχι απλώς θεωρητικοί, και τους εντοπίζει:
* Οχι μόνο στον κίνδυνο η αναίτια έκθεση των φορολογικών τους δεδομένων να γίνει βορά της απλής περιέργειας τρίτων, αλλά πολύ περισσότερο στον κίνδυνο τα φορολογικά τους δεδομένα να τύχουν επεξεργασίας για σκοπούς που επηρεάζουν άμεσα την ατομική ελευθερία συμμετοχής τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας.
* Στο ότι η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης σε φορολογικά δεδομένα μπορεί να επηρεάζει αθεμίτως τις συναλλακτικές σχέσεις, καθώς θα μπορεί να εξυπηρετούνται ξένοι σκοποί. Για παράδειγμα, θα μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε αμφοτεροβαρείς συμβάσεις, όπως πώληση ακινήτου, καθορισμός ενοικίου κατοικίας, διαπραγμάτευση αμοιβής σε εργασιακή σχέση, επιλογή προσώπων για απόλυση στην περίπτωση ατομικών ή ομαδικών απολύσεων προσωπικού κ.λπ.
Καμπανάκι για εκβιασμούς, ληστείες
* Στο ότι η δημοσιοποίηση ενέχει σοβαρούς κινδύνους εγκληματικών ενεργειών, όπως εκβιασμοί, κλοπές, ληστείες και απαγωγές. Παραπέμπει δε στις νορβηγικές αρχές, τις οποίες επικαλείται η ΓΓΠΣ, τονίζοντας ότι η νορβηγική αστυνομία έχει αποκαλύψει εγκλήματα, όπου οι δράστες είχαν πάρει στοιχεία από τους δημοσιευμένους καταλόγους φορολογουμένων, για την επιλογή θυμάτων με βάση το εισόδημά τους.
2 «Αλυσιτελές» κρίνεται κατά την Αρχή το μέτρο της αποκάλυψης στοιχείων με σκοπό τον περιορισμό μη δηλούμενων εισοδημάτων που προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες και τη βελτίωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας μέσω του περιορισμού της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς. Η Αρχή θεωρεί ότι ο σκοπός αυτός μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη διενέργεια πρόσφορων και ενδελεχών ελέγχων από τις φορολογικές αρχές, μέσω της διασταύρωσης πληροφοριών ως προς την περιουσιακή κατάσταση των φορολογουμένων, καθώς και της διαμόρφωσης κατάλληλου θεσμικού πλαισίου ενίσχυσης των φορολογικών αρχών, εντοπισμού και ελέγχου της φορολογητέας ύλης.
3 «Απρόσφορο» ημίμετρο, παρά αποτελεσματικό μέτρο, για την ενίσχυση της διαφάνειας όταν δεν υπάρχουν αναλυτικές πληροφορίες για την περιουσιακή κατάσταση, την ακριβή προέλευση των περιουσιακών στοιχείων, τον ακριβή τρόπο φορολόγησης, τους ακριβείς λόγους που δηλωθέντα εισοδήματα εκπίπτουν του φορολογητέου κ.λπ.
Μέσο ενστάλαξης φόβου
4 «Ιδιαιτέρως αμφίβολο» κατά πόσο θα συνεισφέρει στην αύξηση αισθήματος ευθύνης των πολιτών μέσω της αυτο-συμμόρφωσης. Η Αρχή κρίνει ότι λειτουργεί περισότερο ως μέσο ενστάλαξης φόβου και ψυχολογικού καταναγκασμού των φορολογουμένων.
5 «Συνάδει» με τη νομοθεσία και το Σύνταγμα η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για την επαλήθευση στοιχείων μητρώου και τον περιορισμό των συναλλαγών με πλαστά στοιχεία και παραστατικά, καθώς δεν αποκαλύπτονται πληροφορίες σχετικά με το εισόδημα των φορολογουμένων και το φόρο που αναλογεί. Τονίζει, όμως, ότι οι κατάλογοι αυτοί συνιστούν διοικητικά έγγραφα στα οποία έχουν πρόσβαση φυσικά ή νομικά πρόσωπα με εύλογο ενδιαφέρον. Εν τούτοις σημειώνει ότι δεν δύναται υπό το ισχύον νομικό πλαίσιο να αποκλειστεί η εμπορική χρήση των πληροφοριών αυτών και ιδίως από εκδοτικές επιχειρήσεις ή εταιρείες αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και συνιστά να εισαχθεί ρητή πρόβλεψη για μη περαιτέρω χρήση των πληροφοριών από τους καταλόγους.*
πηγή: socialnews.gr
