Mε αφορμή τα της εκλογής Προέδρου στο ΠΑΣΟΚ ξαναήρθε στην επιφάνεια το θέμα της εκλογής των αρχηγών των κομμάτων από την “βάση”
Οπως θα θυμάστε η διαδικασία αυτή ως έμπνευση του κ Παπανδρέου ξεκίνησε το 2004, οπότε μετά την παράδοση του δαχτυλιδιού σε αυτόν από τον Σημίτη έστησε κάλπες σε όλη την Ελλάδα για να εκλεγεί… άνευ αντιπάλου. Το 2007 η διαδικασία επαναλήφθηκε με αντιπάλους του “Γιώργου” αυτή τη φορά τον κ Βενιζέλο και τον κ Σκανδαλίδη. Σήμερα αυτή η διαδικασία, λόγω των δυσκολιών και “κινδύνων” που συνεπάγεται, ιδίως σε “περίεργες” καταστάσεις, μπορεί και να αναβληθεί και να πραγματοποιηθεί αφού προηγουμένως εκλεγεi από κάποιο όργανο (μη προβλεπόμενο απο το καταστατικό) κάποιος “υποψήφιος πρωθυπουργός” (επίσης καινούργιο φρούτο κι αυτό). Εν τω μεταξύ την διαδικασία της εκλογής από την “βάση” το 2009 (αφήνοντας στην άκρη τα προβλεπόμενα από το καταστατικό) την υιοθέτησαν και οι Νεοδημοκράτες , όχι για κανένα άλλο λόγο, αλλά γιατί κάποιοι θεώρησαν ότι τους βόλευε και κάποιοι άλλοι θεώρησαν ότι δεν μπορούσαν να αφήσουν αναπάντητη την πρόκληση.
Προσωπικά η διαδικασία αυτή ελάχιστα με γοητεύει. Κυρίως γιατί έχω μια διαφορετική άποψη για το τι είναι “βάση” ενός κόμματος.
Σύμφωνα με τις διαδικασίες που έχουν εφαρμοστεί και από τα δύο κόμματα στην “βάση” περιλαμβάνεται κάθε “πικραμένος” που την ημέρα της εσωκομματικής εκλογής θα πληρώσει ένα δίευρω, θα υπογράψει ίσως κι ένα χαρτί και θα εξασφαλίσει το δικαίωμα να αποφασίσει ποιος θα είναι αρχηγός στο κόμμα. Σε ποιο κόμμα; Οποιοδήποτε! Σε ένα κόμμα που μπορεί να μην ψήφισε ποτέ του! Σε ένα κόμμα που ίσως και να μην ψηφίσει ποτέ! Σε ένα κόμμα με το οποίο μπορεί και να μην έχει καμμιά οργανική σχέση ( και να μην θέλει να έχει) .
Με συγχωρείτε, αλλά αυτό δεν είναι βάση! Βάση είναι τα μέλη ενός κόμματος. Και η ιδιότητα του μέλους ούτε αποκτάται αυτόματα, και βέβαια συνεπάγεται και δικαιώματα , αλλά και υποχρεώσεις. Χωρίς την εκπλήρωση κάποιου minimum υποχρεώσεων απλά δεν μπορείς να είσαι μέλος, δεν μπορείς να είσαι … βάση. Καταλαβαίνω απολύτως το να μην θέλει κάποιος πολίτης να είναι ή να εμφανίζεται ως μέλος μιας πολιτικής παράταξης ακόμα και αν είναι σταθερός ψηφοφόρος της . Δεν καταλαβαίνω όμως για ποιον περίεργο λόγο αυτός ο πολίτης θα πρέπει να αποφασίζει για το ποιος θα είναι ο αρχηγός μιας παράταξης, με την οποία δεν επιθυμεί να έχει κάποια οργανική σχέση (όπως φυσικά δεν καταλαβαίνω πως θα μπορούσε να διαπιστωθεί η – κατά δήλωσιν του ιδίου - ιδιότητα του ψηφοφόρου- παλαιού ή μελλοντικού – της παράταξης).
Και μεταξύ των υποχρεώσεων (πέραν μιας στοιχειώδους έστω ενεργοποίησης και προσφοράς)) υπάρχει και το “ταμειακώς εντάξει” , αυτό το πολύ απλό που ισχύει και στον τελευταίο πολιτιστικό σύλλογο της Ελλάδος. Για να ασκήσεις τα δικαιώματα σου πρέπει αν μη τι άλλο να τακτοποιήσεις τις οικονομικές υποχρεώσεις σου. Θα μου πείτε ίσως ότι στέκομαι σε κάτι τυπικό και πολύ “πεζό”. Σας καλώ να σκεφθείτε το εξής: Στις τελευταίες εσωκομματικές εκλογές (αυτές της ΝΔ) ψήφισαν γύρω στους 800.000 πολίτες. Αν αυτοί οι άνθρωποι ήταν ταμειακώς εντάξει μέλη με μια ετήσια εισφορά 10€ αυτό θα σήμαινε έσοδα 8 εκατ ευρώ το χρόνο . Με δεδομένο ότι η ετήσια κρατική χρηματοδότηση της ΝΔ κυμαίνεται γύρω στα 20 εκατομμύρια και ότι αυτή τη στιγμή χρωστάει σε Τράπεζες τις επιχορηγήσεις της μέχρι το … 2017 καταλαβαίνετε ότι ένα ποσό 8εκ€ σε ετήσια βάση θα επέτρεπε να μην είχε φτάσει σ΄ αυτό το χάλι , το οποίο μόνο σύμπτωμα πολιτικής υγείας δεν αποτελεί (ακριβώς τα ίδια ισχύουν και για το ΠΑΣΟΚ). Σε καμμία περίπτωση φυσικά δεν ισχυρίζομαι ότι μια και δεν έχουν εισφορές τα κόμματα καλώς έφθασαν σ΄ αυτή την κατάντια. Απλώς επισημαίνω ότι πολλές φορές “πεζά” και απλά πράγματα δεν είναι και τόσο άσχετα με “υψηλες έννοιες” όπως “συμμετοχή”, ‘ανεξαρτησία των κομμάτων από συμφέροντα”, “δημοκρατία” κλπ
Και υπάρχει και κάτι άλλο. Το “τζάμπα” ποτέ δεν εκτιμάται. Το “δικαιώματα χωρίς υποχρεώσεις” (έστω αυτό το δεκαευρω το χρόνο που θα απεδείκνυε την διάθεση μιας ελάχιστης σύνδεσης με κάποια παράταξη) το μόνο που κάνει είναι να εκπαιδεύει στην ανευθυνότητα, να υπονομεύει την αίσθηση του “εμείς” και να καλλιεργεί υην ιδέα ότι η δημοκρατία μπορεί να είναι δωρεάν. Και η δημοκρατία δεν είναι δωρεάν.
Οι δυο “μεγάλοι “ παρουσίασαν το ” εκλογή αρχηγού από την βάση” σαν κάποιου είδους δημοκρατική κατάκτηση. Αν υπήρχε όμως πραγματικό ενδιαφέρον για εσωκομματική δημοκρατία, θα σεβόταν τα καταστατικά τους, θα είχαν φροντίσει για την υπαρξη οργάνων εκλεγμένων σε όλα τα επίπεδα, θα είχαν φροντίσει να δώσουν ουσιαστικές αρμοδιότητες στις οργανώσεις τους (πχ δικαίωμα επιλογής των υποψηφίων βουλευτών μέσα από θεσμοθετημένες και ουσιαστικές διαδικασίες), θα είχαν οργανώσει έτσι την λειτουργία των κομματικών οργανώσεων τους, ώστε αυτές να μην είχαν σαν κύριο αν όχι μοναδικό σκοπό τους την “διευκόλυνση” των “δικών μας” και τα στελέχη τους (στην πλειοψηφία τους) να μην είχαν μοναδικό στόχο την καλλιέργεια δημοσίων σχέσεων.
Οι δυο “μεγάλοι “ παρουσίασαν το ” εκλογή αρχηγού από την βάση” σαν κάποιου είδους δημοκρατική κατάκτηση. Αν υπήρχε όμως πραγματικό ενδιαφέρον για εσωκομματική δημοκρατία, θα σεβόταν τα καταστατικά τους, θα είχαν φροντίσει για την υπαρξη οργάνων εκλεγμένων σε όλα τα επίπεδα, θα είχαν φροντίσει να δώσουν ουσιαστικές αρμοδιότητες στις οργανώσεις τους (πχ δικαίωμα επιλογής των υποψηφίων βουλευτών μέσα από θεσμοθετημένες και ουσιαστικές διαδικασίες), θα είχαν οργανώσει έτσι την λειτουργία των κομματικών οργανώσεων τους, ώστε αυτές να μην είχαν σαν κύριο αν όχι μοναδικό σκοπό τους την “διευκόλυνση” των “δικών μας” και τα στελέχη τους (στην πλειοψηφία τους) να μην είχαν μοναδικό στόχο την καλλιέργεια δημοσίων σχέσεων.
Φοβάμαι όμως πως τα κόμματα θέλουν μόνο χειροκροτητές και ψηφοφόρους. Δεν τους ενδιαφέρουν ούτε οι απόψεις (οι διαφορετικές απόψεις μάλιστα είναι από υπονομευτικές έως γραφικές), ούτε η ουσιαστική συμμετοχή και η συνεργασία του κόσμου που μοιράζεται τις ίδιες ιδέες. Τους προτιμούν στα σπίτια τους και επικοινωνούν μαζί τους μέσω τηλεοράσεως. Οσο για την “εκλογή από τη βάση” – έτσι όπως την υιοθέτησαν - μοιάζει σαν μια διαδικασία επίδειξης “δημοκρατικότητας” και εξυπηρέτησης βραχυπρόθεσμων συμφερόντων που δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα να την πάρουν πίσω, να την αναστείλουν ή να την ακυρώσουν επί της ουσίας.
Το μέλλον θα δείξει αν έχω άδικο.
ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ-firiki2010