Ένα ζώο επιβλητικό που το συναντούσαμε παλιότερα ακόμη και στους δρόμους να ακολουθεί τον «γύφτο» έχοντας ένα χαλκά περασμένο στη μουσούδα της που κατέληγε σε μια μεταλλική αλυσίδα, σύμβολο πόνου και υποταγής για το μεγαλόσωμο αυτό θηλαστικό. Ευτυχώς η εικόνα αυτή σήμερα έχει εκλείψει από την ελληνική επικράτεια ωστόσο ο πληθυσμός του ζώου αυτού συνεχώς φθίνει στα βουνά της Πίνδου. Ας γνωρίσουμε όμως καλύτερα αυτό το άγριο αλλά και με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ζώο…..
Μέσα από μία πορεία εξέλιξης 35 εκατομμυρίων χρόνων η καφέ αρκούδα, ζώο ιδιαίτερα προσαρμοστικό, κατόρθωσε να βρει κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης σε όλη σχεδόν τη γηραιά ήπειρο. Ωστόσο υπολογίζεται ότι μόνο κατά τους δύο τελευταίους αιώνες η κατανομή και οι πληθυσμοί της αρκούδας μειώθηκαν κατά 60% και 50% αντίστοιχα, με αποτέλεσμα τη δραματική συρρίκνωση και διάσπαση της άλλοτε ενιαίας ζώνης εξάπλωσης του είδους.
Σήμερα, η αρκούδα επιβιώνει σε μικρούς πληθυσμούς, αποκομμένους στη νότια Ευρώπη, και θεωρείται πλέον και νομικά είδος υπό εξαφάνιση.
Στην Ελλάδα οι αρκούδες, που υπολογίζονται γύρω στις 250, ζουν στις πιο απόμερες περιοχές των οροσειρών της Πίνδου και της Ροδόπης, σχηματίζοντας δύο μικρούς πληθυσμούς, που δεν επικοινωνούν πλέον μεταξύ τους.
Η αρκούδα δεν έχει φυσικούς εχθρούς, κινδυνεύει μόνο από τον άνθρωπο και τις παράνομες ή εντατικές δραστηριότητές του.
Η καφέ αρκούδα προστατεύεται σήμερα από τη διεθνή, την κοινοτική και την ελληνική νομοθεσία.
Η καταστροφή των βιοτόπων της και το κυνήγι της, που απαγορεύτηκε μόλις εδώ και δύο δεκαετίες, είναι οι κύριες αιτίες της σταδιακής εξαφάνισής της από τις περισσότερες χώρες. Σήμερα ζει σε μικρούς, αποκομμένους πληθυσμούς και κινδυνεύει να εξαφανιστεί. Στη Γαλλία έχουν απομείνει περίπου 10, ενώ στην Ισπανία και την Ιταλία περίπου από 50. Στην Ελλάδα έως το 19ο αιώνα, η αρκούδα ζούσε ακόμη και στην Πελοπόννησο. Σήμερα έχει περιοριστεί κυρίως στη βόρεια Πίνδο και την κεντρική Ροδόπη.
Η αρκούδα είναι το πιο μεγάλο χερσαίο θηλαστικό της Ευρώπης. Σε φυσιολογικές συνθήκες ζει περίπου 20 με 25 χρόνια. Ζει σε ορεινές δασικές περιοχές και είναι ζώο παμφάγο (αν και ταξινομικά ανήκει στην τάξη των σαρκοφάγων) με ιδιαίτερη προτίμηση στις φυτικές τροφές και ιδιαίτερη αδυναμία στο μέλι.
